Pandemia, kryzys gospodarczy, zmiana gospodarza w Białym Domu, wojna o suwerenność w ramach Unii Europejskiej, to tylko kilka tematów, które zajmują naszą (mediów) uwagę. Chiny zaś, konsekwentnie wdrażają swoją wizję świata, w tym gospodarki. Choć, nie zawsze odnoszą sukcesy. Przyszły hegemon ma na przykład kłopoty i wycofuje się rakiem z chybionego projektu Drogi i Pasa. Złe zarządzanie, brak wyników i wielu wrogów zamiast przyjaciół. Stąd też zachęcam do lektury tekstu Adriana Brona na stronie Klubu Jagiellońskiego, a na zachętę parę fragmentów…
Wzrost znaczenia Chin na arenie międzynarodowej doprowadził do coraz wyraźniejszego krystalizowania się alternatywnej wizji ładu światowego. Dominujący do tej pory liberalny porządek międzynarodowy (którego głównym promotorem były Stany Zjednoczone) stworzył pole do rozwoju szeregu państw, w tym Polski. Chiny proponują bardziej hierarchiczną wizję opartą o prymat suwerenności państwa nad prawem. Jednocześnie przedstawiają zarys nowego ładu gospodarczego w postaci Inicjatywy Pasa i Szlaku. Narastająca rywalizacja między mocarstwami powoduje, że Polska staje przed dylematem, którą stronę sporu poprzeć.
Chiny swoją polityką coraz bardziej antagonizują Stany Zjednoczone i Unię Europejską, czyli gwaranta polskiego bezpieczeństwa i motor rozwoju gospodarczego. W tym kontekście nieroztropnym działaniem byłoby postawienie na opcję chińską w polityce zagranicznej. Szczególnie jest to widoczne, gdy weźmie się pod uwagę ograniczoną skalę dotychczasowych korzyści wynikających ze strategicznego partnerstwa. Dodatkowo wizja świata proponowana przez Chiny niekoniecznie musi sprzyjać państwom średniej wielkości, do których zalicza się Polska.
Rywalizacja między Waszyngtonem a Pekinem doprowadzi do wyłonienia się albo porządku sinocentrycznego, albo gruntownie przebudowanego liberalnego porządku międzynarodowego. Warszawa powinna zabiegać o to, aby nowy ład światowy jeszcze bardziej sprzyjał państwom średniej wielkości. Może to uczynić zarówno poprzez współpracę ze Stanami Zjednoczonymi, jak i aktywne zabieganie o silniejszy nacisk Brukseli na Pekin.
Nie oznacza to, że należy zrywać wszystkie kontakty z Chinami. Format „17+1” oraz Inicjatywa Pasa i Szlaku są dobrym forum do prowadzenia dialogu politycznego i współpracy na polu kulturalnym. Połączenia kolejowe działające pod egidą Pasa i Szlaku mogą przynieść korzyści branży logistycznej. Należy jednak porzucić złudzenie, że są to mechanizmy z potencjałem do znaczącej zmiany pozycji Rzeczpospolitej na arenie międzynarodowej. W obecnej chwili Chiny nie stanowią dla Polski alternatywy, która mogłaby rywalizować z opcją amerykańską.
