Dzisiaj miałem przyjemność poprowadzić spotkanie z dr Dariuszem Węgrzynem w Miejskiej Bibliotece w Knurowie. Nasz gość  zaprezentował swoje dzieło, bo tak bezprzecznie można nazwać „Księgę aresztowanych, internowanych i deportowanych z Górnego Śląska do ZSRR w 1945 roku”.

Publikacja zawiera 46 200 biogramów mieszkańców Górnego Śląska internowanych, aresztowanych i deportowanych do pracy przymusowej w ZSRR w 1945 roku. Każdy z nich został opracowany na podstawie dokumentów proweniencji polskiej, niemieckiej, rosyjskiej, oraz relacji świadków. Książka jest jednym z nielicznych przykładów upamiętnienia imiennego dużej akcji deportacyjnej okresu II wojny światowej. Zawiera personalia i krótkie biogramy około 95% wszystkich deportowanych do ZSRR Górnoślązaków, którzy w okresie od lutego do kwietnia 1945 roku trafili do łagrów w ZSRR i pracowali tam przymusowej nawet do końca 1949 roku.

Dr Węgrzyn pracował nad Księgo około 15 lat. Biogramy powstały w oparciu o analizę akt polskich, rosyjskich i niemieckich oraz danych zaczerpniętych ze wspomnień deportowanych i ich rodzin. Zestawienie liczy 46 202 nazwiska (w tym 2597 kobiet) i zawiera ponad 95 proc. wszystkich wywiezionych z tego terenu na Wschód lub osadzonych na miejscu w sowieckich tzw. obozach demontażowych. Śmiertelność wśród wywiezionych historycy szacują na 25-30 proc.; dotąd udało się udokumentować zgon ponad 10 tys. z nich.

Dzięki jego pracy, wiele rodzin poznało prawdę o tragicznych wydarzeniach z lat 1945-1949, poznało miejsce śmierci, prawdopodobną datę, miejsce wywózki.