Spór toczy się o pozycję polityczną sądownictwa i elity prawniczej. Konsensus elit politycznych i prawniczych został w Polsce po 1989 r. zrealizowany w sposób zapewniający prawnikom pozycję dominującą w stosunku do świata polityki.

Spór pomiędzy rządem a środowiskiem sędziowskim wkroczył w nowy etap. Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego, korzystając z furtki uchylonej przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, de facto uznała, że Izba Dyscyplinarna tego samego Sądu Najwyższego nie istnieje w polskim systemie prawnym. Podobnie, choć nie wprost, oceniła Krajową Radę Sądownictwa w składzie wyłonionym na podstawie przepisów wprowadzonych końcem 2017 r. To otwarte wyzwanie rzucone obozowi rządzącemu, a zarazem wezwanie do „sędziowskiego buntu”, zawarte explicite w uzasadnieniu orzeczenia.