Wielokrotnie poruszałem na blogu tematykę polityki prorodzinnej. Zauważałem zarówno sukcesy, jak i niedociągnięcia. Jednak po lekturze raportu Najwyższej Izby Kontroli, muszę powiedzieć, że jestem bardzo zmartwiony. Nie miałem świadomości, że jest tak źle. Polityka prorodzinna składa się z doraźnych, rozproszonych i niepowiązanych ze sobą działań – ocenia Izba. Według jej kontrolerów, poszczególne ministerstwa we własnym zakresie wprowadzają rozwiązania prorodzinne, ale żaden z ministrów nie jest odpowiedzialny za ich skoordynowanie i potraktowanie jako całości. Każdy z ministrów bada efekty i jest rozliczany tylko ze swojej części.
Do 2012 roku wspieranie rodziny było jednym z trzech zadań priorytetowych, wskazanych w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa. Usunięto je spośród zadań priorytetowych w roku 2013 – ogłoszonym Rokiem Rodzin! Jakie są oczekiwania Rodzin wobec państwa? Prezentuje je poniższa tabela wg danych TNS Polska, w procentach.
Według szacunków Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) nakłady na politykę rodzinną w Polsce wynoszą ok. 1,76 proc. PKB, ale według Europejskiego Urzędu Statystycznego (Eurostat) tylko 1,3 proc. PKB, co plasuje nas na jednym z ostatnich miejsc w Europie. Różnorodność metodologii, w ocenie NIK, wskazuje, że rzeczywista kwota wydatków na politykę rodzinną jest nieznana.
NIK zaznacza, że pieniądze nie są efektywnie wydawane i w żaden zauważalny sposób nie przekładają się na wzrost liczby urodzeń, ani na rozwój rodzin. Izba podkreśla, że zagwarantowanie stabilizacji i socjalnego bezpieczeństwa, skutkujących wzrostem urodzeń, jest najpilniejszym zadaniem dla naszego państwa.
NIK przypomina, że Polaków w Polsce jest coraz mniej, a jeśli obecne wskaźniki się utrzymają, to za 45 lat będzie nas 32 miliony, a nie jak obecnie – 38 milionów.
Wydatki na politykę rodzinną i współczynnik dzietności w wybranych krajach UE w 2011 r. | ||
---|---|---|
Kraj | Wydatki na politykę rodzinną jako % PKB | Współczynnik dzietności |
Czechy | 1,2 | 1,43 |
Polska | 1,3 | 1,30 |
Słowacja | 1,8 | 1,45 |
Estonia | 2,0 | 1,60 |
Węgry | 2,9 | 1,26 |
Szwecja | 3,1 | 1,90 |
Irlandia | 3,4 | 2,03 |
Francja | 3,6 | 2,01 |
Średnia UE | 2,2 | 1,57 |
(źródło: Eurostat) |