Wczorajszy wpis o planowanym rozszerzeniu grupy osób uprawnionych do eutanazji w Holandii, wywołał dyskusję. Okazało się, że mamy już całkiem niemałą grupę zwolenników zabijania w majestacie prawa. Nie wiem czemu, pokrywa się ona z listą przeciwnikó Kościoła.

Może warto więc wrócić do sedna sprawy. Tak więc rozmawiamy o śmierci. Jej fenomen polega na tym, że jest ona oczywista i powszechna, bo dotyczy wszystkich, a jednocześnie jest tajemnicza. Wobec tajemnicy śmierci człowiek jest bezsilny. Nie chce jednak uznać swojej bezsilności i dlatego niechętnie myśli o śmierci. W dodatku, dążąc do materialnego dobrobytu, nie chce myśleć o momencie, w którym wszystko będzie musiał zostawić.

Coraz częściej docierają do nas informacje o dokonywaniu eutanazji, o legalizacji prawnej tych aktów, o przerażających nadużyciach w zakresie pozbawiania życia, o odmowach działań ratujących życie ludzi starszych itp. Do działań tych dorabia się pewne filozofie, które – szerzone przez środki masowego przekazu – powodują, że opinia publiczna skłonna jest nie tylko tolerować, ale i popierać tego typu postawy, sprzeczne z godnością człowieka. W przypadkach szczególnie trudnych i dramatycznych nawet ludzie wierzący mogą poczuć się zagubieni.

Jakie argumenty przemawiają za nielegalizowaniem eutanazji?
1 Zgodnie z etyką lekarską, związek lekarza i pacjenta jest oparty również na przekonaniu pacjenta, że lekarz nigdy nie targnie się na jego życie. Legalizacja eutanazji zniszczy to zaufanie;
2 Przy założeniu etycznym nieczynienia zła (“primum non nocere”)- wprowadzenie legalizacji eutanazji jest sprzeczne z powyższą zasadą;
3 Legalizacja prawna eutanazji zahamowałaby postęp w badaniach naukowych w zakresie opieki i medycyny paliatywnej, w dążeniu do wypracowania jeszcze lepszych modeli opieki nad cierpiącymi pacjentami i wytwarzania skuteczniejszych środków przeciwbólowych;
4 Legalizacja eutanazji mogłaby wpłynąć na przekonanie, że takie rozwiązanie jest korzystne dla społeczeństwa i nie stanowi żadnej szkody społecznej, jako że życie starych, niedołężnych i chorych ludzi nie przedstawia wartości. Osoby te mogłyby przez swą zależność od innych odczuć, że ich obowiązkiemjest zgodzić się na eutanazję, aby nie być ciężarem dla społeczeństwa, co w rażący sposób godziłoby w autonomię tych ludzi;
5 Legalizacja eutanazji, uzasadnianej zależnością chorego od innych, spowoduje dewaluację pozytywnego udziału osób zdrowych i sprawnych w opiece nad chorymi i umożliwienia tym chorym udziału w życiu społecznym – nawet jeżeli jest to w ograniczonym stopniu;
6 Będzie niezwykle trudno wypracować zasady prawne chroniące przed nadużyciami w stosowaniu eutanazji (np. ze względu na problemy z określeniem kompetencji i autonomii szczególnie ciężko chorych osób z depresją czy lękiem).
7 “w przypadku prawa wewnętrznie niesprawiedliwego, jakim jest prawo dopuszczające eutanazję, nie wolno się nigdy do niego stosować ani uczestniczyć w kształtowaniu opinii publicznej przychylnej takiemu prawu, ani też okazywać mu poparcia w glosowaniu”(Jan Paweł II, encyklika Evangelium Vitae).

Ponieważ przywołano także Kościół do odpowiedzi, to jego stanowisko jest oczywiste, opiera się KKK: Jesteśmy zarządcami, a nie właścicielami życia, które Bóg nam powierzył. Nie rozporządzamy nim” (2280). Osłabienie wrażliwości na Boga i człowieka prowadzi do postrzegania życia jako własności człowieka, którą może dysponować i manipulować. Eutanazja zatem wyrasta w klimacie braku odniesienia do Boga, odrzucenia absolutnej władzy Boga nad życiem i śmiercią. W takich okolicznościach życie uważane jest za wartościowe o tyle, o ile związane jest z sukcesem, przyjemnością i dobrobytem. Gdy zaś niesie ze sobą cierpienie i ból, jawi się jako nieznośny ciężar, od którego trzeba się za wszelką cenę uwolnić (por. EV 15, 64). W obrazie życia postrzeganego w kategoriach wydajności ekonomicznej i przyjemności nie ma miejsca na cierpienie. Bez kontekstu religijnego cierpienie trzeba odrzucić, nawet poprzez eutanazję.